Elke verandering brengt weerstand met zich mee. Hoe je met die weerstand omgaat, bepaalt in hoge mate de kans op succes van het veranderingsproces.

Het punt is: 90 % van de weerstand kan je perfect voorspellen. En als je vooraf weet waar de angels precies zitten, dan kan je heel wat trubbels voorkomen.

Hoe breng je de weerstand vooraf in kaart? Met het letterwoord SCARF:

  • Status (status)
  • Certainty (zekerheid)
  • Autonomy (autonomie)
  • Relations (relaties)
  • Fairness (rechtvaardigheid)

Raakt een verandering de medewerkers op een of meerdere van deze gevoeligheden, dan heb je het vlaggen. En zoals gezegd: het is zo goed als altijd voorspelbaar.

Laat ons de SCARF-gevoeligheden van dichterbij bekijken.

Status – Stel, je laat 2 teams samensmelten. Elk team heeft een leidinggevende. Maar het nieuwe team heeft uiteraard genoeg aan 1 leidinggevende. Eén van beide leidinggevenden zal een andere functie moeten krijgen. Dat kan gepaard gaan met statusverlies en zal dus op weerstand botsen.

Certainty – Verandering brengt per definitie onzekerheid met zich mee. Veel mensen hebben het daar moeilijk mee. Dat weten we. Probeer daarom zoveel mogelijk zekerheden in te bouwen in je veranderingsproces. Bijvoorbeeld met een helder stappenplan of een duidelijke tijdslijn.

Autonomy – Sommige veranderingen raken medewerkers en/of teams in hun autonomie. Bijvoorbeeld als een team vroeger zelf mocht beslissen over de vakantieregeling en voortaan rekening moet houden met anderen of andere factoren.

Relaties – Trek je een team dat al lang samenwerkt uiteen, dan raak je aan de relaties tussen mensen. Ook als een medewerker voortaan op een andere campus moet werken, met collega’s die hij of zij nog niet kent, zorgt dat voor zenuwachtigheid. En dus voor weerstand.

Fairness – Als medewerkers het gevoel hebben dat de verandering niet rechtvaardig is of niet in overeenstemming met de waarden van de organisatie, verzetten ze zich. Bijvoorbeeld als (ze het gevoel hebben dat) de ene medewerker meer voordelen krijgt dan de andere.

Loopt er een veranderingstraject in je organisatie? Check dan even de SCARF-gevoeligheden. Hoe beter je ze kent, hoe meer valkuilen je kan voorkomen. Of op zijn minst verzachten.

Filip Decruynaere, communicatiedeskundige, docent en copywriter

 

Ook interessant: 9 effectieve strategieën voor overtuigende communicatie (webinar vrijdag 3 februari 2023)